Η συλλογή του υγρού προκύπτει πιθανώς λόγω μιας τοπικής διαταραχής του τοιχώματος των αγγείων με αποτέλεσμα την αυξημένη διαπερατότητα τους. Το οίδημα της ωχράς είναι μια από τις κύριες αιτίες μείωσης της κεντρικής όρασης και μπορεί να συμβεί σε όλες τις ηλικίες. Συνήθως με την κατάλληλη θεραπεία το οίδημα υποχωρεί, αλλά υπάρχουν περιπτώσεις ανθεκτικές σε κάθε μορφή θεραπείας.

Ποια είναι τα αίτια του οιδήματος της ωχράς κηλίδας

Το οίδημα της ωχρά κηλίδας οφείλεται σε απελευθέρωση και/ή διάχυση μεταβιβαστών φλεγμονής από αγγεία που πάσχουν με αποτέλεσμα εκροή υγρού μέσα στον αμφιβληστροειδή και βλάβη της λειτουργικότητας των κυττάρων, των αγγείων ή του μελάγχρου επιθηλίου που βρίσκεται από κάτω.

Οι καταστάσεις στις οποίες μπορεί να εμφανιστεί οίδημα ωχράς είναι:

• Διαβητική αμφιβληστροειδοπάθεια
• Ραγοειδίτιδες
• Θρόμβωση φλέβας αμφιβληστροειδή
• Εγχείρηση καταρράκτη
• Μελαγχρωστική αμφιβληστροειδοπάθεια
• Ηλικιακή εκφύλιση ωχράς κηλίδας (υγρή μορφή)

Η διαβητική
αμφιβληστροειδοπάθεια
είναι συχνή αιτία
οιδήματος ωχράς
κηλίδας

Η ραγοειδίτιδα είναι
συχνή αιτία οιδήματος
ωχράς κηλίδας

Η απόφραξη κλάδου
φλέβας προκαλεί συχνά
οίδημα ωχράς κηλίδας

Η εγχείρηση
καταρράκτη προκαλεί
συχνά οίδημα ωχράς
κηλίδας

Επιπρόσθετοι παράγοντες που μπορεί να επηρεάσουν την εμφάνιση οιδήματος είναι:

• Μηχανικά αίτια (μεμβράνες ή έλξεις)
• Ηλικία
• Διάρκεια νόσου
• Κάπνισμα

Πώς γίνεται η διάγνωση του οιδήματος της ωχράς κηλίδας

Η εξέταση από τον οφθαλμίατρο θα γίνει με διαστολή της κόρης (μυδρίαση) και αν υπάρξει υποψία μετά την βυθοσκόπηση τότε θα γίνει φλουραγγειογραφία ή/και εξέταση με οπτική τομογραφία συνοχής (OCT).

Οι κυστεοειδείς χώροι συλλογής του υγρού μέσα στον αμφιβληστροειδή είναι εμφανείς στην φλουραγγειογραφία και
το OCT

Ποιοι είναι οι τύποι του οιδήματος της ωχράς κηλίδας

Το οίδημα της ωχράς κηλίδας ανάλογα με τη μορφή του διακρίνεται σε:

• Διάχυτο
• Κυστεοειδές
• Υπέγερση του ιδίως αμφιβληστροειδή

Κυστεοειδές οίδημα ωχράς
κηλίδας,
όπως φαίνεται με το OCT

Διάχυτο οίδημα ωχράς
κηλίδας,
όπως φαίνεται με το OCT

Ορώδης υπέγερση ωχράς
κηλίδας,
όπως φαίνεται με το OCT

Κυστεοειδές οίδημα ωχράς κηλίδας
ισχαιμικού τύπου, όπως φαίνεται
στη φλουραγγειογραφία. Το οίδημα
αυτό αντιμετωπίζεται εξαιρετικά
δύσκολα

Κυστεοειδές οίδημα ωχράς κηλίδας
μη ισχαιμικού τύπου, όπως
φαίνεται στη
φλουραγγειογραφία

Eπίσης με βάση την αγγειογραφική εικόνα του διακρίνεται σε:

• ισχαιμικό
• μη ισχαιμικό

Ποια είναι τα συμπτώματα του οιδήματος της ωχράς κηλίδας

• Θολή όραση
• Ασταθής όραση
• Ξεθωριασμένα αντικείμενα
• Παραμορφωμένα αντικείμενα
• Διαταραχή στην αντίληψη των χρωμάτων
• Σοβαρή μείωση όρασης

Ποιά είναι η θεραπεία του οιδήματος της ωχράς κηλίδας

Πρώτα από όλα θα πρέπει να αντιμετωπισθεί (αν γίνεται) η αιτία που προκάλεσε το οίδημα της ωχράς, για παράδειγμα να θεραπευτεί η ραγοειδίτιδα ή να ρυθμιστεί το σάκχαρο.

Η παραβόλβια ένεση κορτιζόνης
βραδείας αποδέσμευσης αποτελεί
την πρώτη επιλογή στη θεραπεία
του οιδήματος ωχράς κηλίδας.

Η ενδοϋαλοειδική ένεση κορτιζόνης
βραδείας αποδέσμευσης αποτελεί
την δεύτερη επιλογή στη θεραπεία
του οιδήματος ωχράς κηλίδας.

Η ένθεση εμφυτευμάτων
κορτιζόνης βραδείας
αποδέσμευσης αποτελεί
την εναλλακτική επιλογή
στη θεραπεία του οιδήματος
ωχράς κηλίδας. Σε περίπτωση
αποτυχίας των άλλων μεθόδων

Κυστεοειδές οίδημα ωχράς σε ασθενή
με ραγοειδίτιδα

Κυστεοειδές οίδημα ωχράς στον ίδιο
ασθενή ένα μήνα μετά παραβόλβια
ένεση κορτιζόνης

Η θεραπεία του οιδήματος είναι κατά βάση η κορτιζόνη με τη μορφή ενέσεων που θα γίνουν ή έξω ή μέσα στο μάτι. Οι σταγόνες κορτιζόνης μπορεί να αποδώσουν μόνο εάν έχει αφαιρεθεί ο καταρράκτης και το οίδημα δεν είναι σημαντικό. Χειρουργική τοποθέτηση μέσα στο μάτι εμφυτεύματος που απελευθερώνει σταδιακά κορτιζόνη μπορεί να είναι αναγκαία σε σοβαρές περιπτώσεις. Εναλλακτικά μπορεί σε διαβητικό οίδημα ή οίδημα μετά από θρόμβωση της φλέβας του αμφιβληστροειδή ή οίδημα που οφείλεται σε υγρή μορφή της ηλικιακής εκφύλισης της ωχράς κηλίδας, να χρειαστεί ένεση anti-VEGF παράγοντα μέσα στο μάτι.

Σε περιπτώσεις, όπου μηχανικά αίτια (επιαμφιβληστροειδική μεμβράνη ή υαλοαμφιβληστροειδική έλξη) συμβάλλουν στην πρόκληση οιδήματος, μπορεί να χρειαστεί χειρουργική αφαίρεση των αιτίων αυτών (υαλοειδεκτομή).

Τι πρέπει να ξέρει ο άρρωστος με οίδημα της ωχράς κηλίδας

Κάποιοι οφθαλμίατροι θεραπεύουν το οίδημα μόνο αν επηρεάσει την όραση και απλώς συστήνουν παρακολούθηση. Αντίθετα κάποιοι άλλοι θεραπεύουν κάθε περίπτωση ανεξάρτητα από την οπτική οξύτητα, αφού το οίδημα μπορεί να οδηγήσει σε σοβαρές βλάβες στα κύτταρα της ωχράς κηλίδας με συνέπεια μόνιμο πρόβλημα στην όραση.