Ποια είναι τα αίτια της αμβλυωπίας

Το οπτικό σύστημα αναπτύσσεται συνεχώς κατά τα πρώτα έτη της ζωής μέχρι την ηλικία των 9 ετών. Για την ορθή ανάπτυξη είναι απαραίτητο και τα δύο μάτια να έχουντην ίδια όραση. Αν το ένα μάτι δεν βλέπει καλά τότε δεν χρησιμοποιείται και ο εγκέφαλος χρησιμοποιεί μόνο την εικόνα από το μάτι που βλέπει καλύτερα ή που μπορεί να προσηλώσει με αποτέλεσμα να απενεργοποιείται ουσιαστικά το ασθενέστερο και να εγκαθίσταται σοβαρή και μόνιμη βλάβη που δεν μπορεί να διορθωθεί κατά την ενήλικη ζωή.

Τα αίτια της αμβλυωπίας είναι πολλά με κυριότερα την ανισομετρωπία (διαφορετική διάθλαση στα δύο μάτια με μεγάλο διαθλαστικό σφάλμα στο ένα π.χ υπερμετρωπία ή αστιγματισμός, τον στραβισμό και τον συγγενή καταρράκτη.

Ποια είναι τα συμπτώματα της αμβλυωπίας

Τα παιδιά δεν αντιλαμβάνονται το πρόβλημα αφού με τα δυο μάτια βλέπουν ικανοποιητικά και δεν παραπονιούνται. Τα προβλήματα συνήθως γίνονται αντιληπτά στις μεγαλύτερες ηλικίες είτε από μια τυχαία εξέταση στον οφθαλμίατρο, όπου διαπιστώνεται χαμηλή όραση σε ένα οφθαλμό κατά τα άλλα φυσιολογικό, είτε γιατί εμφανίζονται συμπτώματα -που οφείλονται σε κακή αντίληψη του βάθους και διαταραχή της στεροσκοπικής όρασης- και είναι:

• Δυσκολία εκτίμησης της σχετικής απόστασης αντικειμένων (π.χ. να περάσουν την κλωστή στη βελόνα)

Παιδί με σοβαρή
υπερμετρωπία στο ένα μάτι,
που κινδυνεύει από αμβλυωπία

Παιδί με στραβισμό στο
δεξί μάτι, που
κινδυνεύει από αμβλυωπία

Παιδί με καταρράκτη στο
αριστερό μάτι, που
κινδυνεύει από αμβλυωπία

• Δυσκολία οδήγησης το βράδυ (να εκτιμήσουν την απόσταση των άλλων αυτοκινήτων)

• Μικρή ευαισθησία στην αντίθεση των αποχρώσεων (contrast sensitivity)

• Αδυναμία να δουν τρισδιάστατες εικόνες

Ποια είναι η θεραπεία της αμβλυωπίας

Η καλύτερη στιγμή για να διορθωθεί η αμβλυωπία είναι κατά την παιδική ηλικία.

Προληπτικά αν το διαθλαστικό πρόβλημα, ο στραβισμός ή ο καταρράκτης αντιμετωπισθούν νωρίς ηπιθανότητα να εγκατασταθεί αμβλυωπία ελαχιστοποιείται.

Το κλείσιμο του ματιού με χαμηλή όραση πριν
την ηλικία των 7 ετών βοηθά στην βελτίωση
της αμβλυωπίας

Αν η αμβλυωπία έχει ήδη εγκατασταθεί, τότε το κλείσιμο του ματιού που δεν βλέπει καλά -ώστε να το εξαναγκάζουμε να βλέπει και να χρησιμοποιείται η εικόνα του από τον εγκέφαλο- μπορεί να αναστρέψει την αμβλυωπία και να βελτιώσει την όραση. Αυτό όμως έχει νόημα να γίνει μέχρι την πρώιμη σχολική ηλικία (πριν το 7οέτος της ηλικίας)

Ένα παιδί που γέρνει το κεφάλι του ή που κλείνει το ένα του μάτι για να δει υπάρχει σοβαρή πιθανότητα να πάσχει από κάποια μορφή στραβισμού και πρέπει να ελεγχθεί από οφθαλμίατρο

Οι γονείς θα πρέπει να είναι υποψιασμένοι για το πρόβλημα αν το παιδί γέρνει το κεφάλι του προκειμένου να δει, αν δυσκολεύεται να εκτιμήσει σχετικές αποστάσεις αντικειμένων, αν το ένα μάτι φεύγει από την κατευθείαν εμπρός θέση, αν έχει κεφαλαλγίες, αν τέλος κλείνει το ένα μάτι και παραπονιέται ότι δεν βλέπει καλά μακριά ή και κοντά.