Έλκος κερατοειδή σε χρήστη φακών
επαφής. Διακρίνεται η άσπρη
θολερότητα σε όλο το πάχος του
κερατοειδή.

Ποια είναι τα αίτια του έλκους κερατοειδή

Όλα τα μικρόβια(ιοί, βακτήρια, μύκητες, οξεοάντοχα βακτήρια, παράσιτα) μπορεί να προκαλέσουν έλκος στον κερατοειδή. Τα περισσότερα όμως απ' αυτά, για να εγκατασταθούν στο στρώμα, θα πρέπει να έχει προηγηθεί μια πληγή στην επιφάνεια, που συνήθως συμβαίνει από κακή χρήση φακών επαφής ή από τραυματισμό. Άλλοι παράγοντες που προδιαθέτουν σε λύση της συνέχειας της επιφάνειας του κερατοειδή και επομένως σε είσοδο και ανάπτυξη μικροβίων είναι η ξηροφθαλμία (διαταραχή δακρύων), η έλλειψη βιταμίνης Α  και η μακροχρόνια χρήση σταγόνων κορτιζόνης. Υπάρχουν όμως μικρόβια, που είναι σε θέση να περάσουν την ακέραιη επιφάνεια του κερατοειδή και να προκαλέσουν έλκος, όπως όλοι ιοί, ο γονόκοκκος και ο μηνιγγιτιδόκοκκος.

Οι πιο συχνοί ιοί που προκαλούν έλκος κερατοειδή είναι:

• Ιός του απλού έρπητα (δες και ερπητική κερατίτιδα)
• Ιός του έρπητα ζωστήρα (δες και ερπητική κερατίτιδα)

Τα πιο συχνά βακτήρια που προκαλούν έλκος κερατοειδή είναι:

• Σταφυλόκοκκοι
• Στρεπτόκοκκοι
• Ψευδομονάδα
• Εντεροβακτηρίδια
• Μοραξέλλα

Έλκος κερατοειδή
από τον ιό του απλού
έρπητα, με τη
χαρακτηριστική μορφή
κλαδιού δένδρου

Έλκος κερατοειδή
από σταφυλόκοκκο. Η
εντόπιση στο κάτω άκρο
του κερατοειδή είναι
τυπική.

Έλκος κερατοειδή
από ψευδομονάδα.
Παρατηρείστε τις πολλές
πυώδεις εκκρίσεις και
την έντονη προσβολή
του κερατοειδή

Έλκος κερατοειδή
από μύκητα. Το έλκος
είναι αδρό χωρίς
εξωτερικές εκκρίσεις,
αλλά στο μάτι μέσα
υπάρχει έντονη αντίδραση
με πύον.

Οι πιο συχνοί μύκητες που προκαλούν έλκος κερατοειδή είναι:

Έλκος κερατοειδή από
ακανθαμοιβάδα σε χρήστη
φακών επαφής. Το πιο
χαρακτηριστικό του
σύμπτωμα είναι ο πολύ
δυνατός πόνος. Παρατηρείστε
τον δακτύλιο που περιβάλλει
το έλκος

• Κάντιντα
• Φουζάριουμ
• Ασπέργιλλος

Ερυθρότητα, θόλωση στον στιλπνό και διαυγή κερατοειδή, εκκρίσεις και
οπωσδήποτε πόνος είναι οι εκδηλώσεις ενός έλκος κερατοειδή

Τα πιο συχνά οξεοάντοχα βακτήρια που προκαλούν έλκος κερατοειδή είναι:

• Άτυπα μυκοβακτηρίδια
• Νοκάρδια

Το πιο συχνό παράσιτο που προκαλεί έλκος κερατοειδή είναι η ακανθαμοιβάδα

Ποια είναι τα συμπτώματα του έλκους κερατοειδή

• Κόκκινο μάτι
• Πόνος στο μάτι
• Αίσθηση ξένου σώματος
• Δακρύρροια
• Πυώδεις εκκρίσεις
• Θολή όραση
• Φωτοφοβία
• Πρησμένα βλέφαρα
• Ένα άσπρο ή γκρι στρογγυλό σημείο στον κερατοειδή, που είναι ορατό με γυμνό μάτι, εάν το έλκος είναι μεγάλο

Πώς γίνεται η διάγνωση του έλκους κερατοειδή

Η λήψη καλλιέργειας από τον κερατοειδή είναι απαραίτητη διαδικασία σε όλα τα κεντρικά ή μεγάλα έλκη

Ο οφθαλμίατρος σας θα διαγνώσει την ύπαρξη έλκους στον κερατοειδή με μια απλή εξέταση. Αν το έλκος έχει εμφανιστεί χωρίς να έχει προηγηθεί τραυματισμός ή χωρίς να έχει γίνει χρήση φακών η πιθανότητα να είναι βακτηριακό είναι μεγάλη και στις περιπτώσεις αυτές θα χρειαστεί καλλιέργεια εφόσον το έλκος είναι μεγάλο ή βρίσκεται στο κέντρο του κερατοειδή.

Πώς αντιμετωπίζεται το έλκος κερατοειδή

Αν το έλκος οφείλεται σε βακτήριο ίσως να μη φτάνει ένα κολλύριο του εμπορίου και να χρειαστεί να παρασκευαστεί ενισχυμένο κολλύριο αντιβιοτικού. Το αντιβιόγραμμα θα προσδιορίσει το είδος του αντιβιοτικού. Σε ορισμένες περιπτώσεις σοβαρού έλκους που το μικρόβιο επεκτείνεται στο εσωτερικό του ματιού μπορεί να χρειαστεί και αντιβίωση ενδοφλέβια.

Αν το έλκος οφείλεται σε μύκητα ή οξεοάντοχο βακτήριο θα χρειαστεί συνδυασμένη θεραπεία με κολλύριο και χάπι.

Σε περίπτωση έλκους από ακανθαμοιβάδα θα χρειαστούν ειδικά κολλύρια.

Μόλις η οποιαδήποτε λοίμωξη αρχίσει με την κατάλληλη θεραπεία να ελέγχεται, τότε σταγόνες κορτιζόνης μπορεί να χρησιμοποιηθούν ώστε η φλεγμονή που προκάλεσε το μικρόβιο να μειωθεί και να προλάβουμε την θόλωση ή την ουλή του κερατοειδή. Η χρήση της κορτιζόνης πρέπει να γίνει μόνο κάτω από στενή παρακολούθηση του οφθαλμίατρου, αφού είναι πιθανόν να αναζωπυρώσει το μικρόβιο.

Αν παρά τη θεραπεία δεν υπάρχει βελτίωση μέσα στις 5 πρώτες ημέρες ίσως χρειαστεί αλλαγή της θεραπείας.

Σε περιπτώσεις βαριάς λοίμωξης, όπου ο κερατοειδής κινδυνεύει να τρυπήσει ή έχει ήδη τρυπήσει, η  μεταμόσχευση του κερατοειδή μπορεί να δράσει θεραπευτικά.

Στα ερπητικά έλκη του κερατοειδή αρκεί η τοπική θεραπεία αλοιφής ακυκλοβίτης και δεν επιτρέπεται η χρήση κορτιζόνης (δες ερπητική κερατίτιδα)

Πόσο επικίνδυνο είναι το έλκος κερατοειδή

Τα μικρά, επιφανειακά και στην περιφέρεια του κερατοειδή έλκη δεν είναι επικίνδυνα για την όραση και αντιμετωπίζονται εύκολα. Τα μεγάλα, βαθειά και στο κέντρο του κερατοειδή έλκη είναι επικίνδυνα να προκαλέσουν σοβαρά προβλήματα στην όραση και την ακεραιότητα του κερατοειδή, όπως:

• Ουλή
• Παθολογικά αγγεία(νεοαγγεία)
• Αστιγματισμό
• Τήξη